vajinal flora ne demek?

Vajinal flora, vajinal mikrobiyota veya vajinal mikrobiyom, vajinayı kolonize eden mikroorganizmalardır . Alman jinekolog Albert Döderlein tarafından 1892'de 1 keşfedildi ve genel insan florasının bir parçasıdır. Mevcut bakteri miktarı ve türü, bireyin genel sağlığı için önemli etkilere sahiptir. 2 Sağlıklı bir bireyin birincil kolonize edici bakterileri, <b>L. crispatus</b> gibi Lactobacillus 3

</ref>

cinsindendir ve ürettikleri laktik asidin, patojenik türlerin neden olduğu enfeksiyona karşı koruduğu düşünülmektedir. 4

Laktobasil

Sağlıklı bir bireyin birincil vajinayı kolonize edici bakterileri Lactobacillus cinsindendir (%90-95), en yaygın olanı L. Crispatus, L. iners, L. jensenii ve L. gasseri'dir. 5 Laktobasillerin Döderlein tarafından ilk tanımlanmasından bu yana, laktobasiller genellikle vajinal ekosistemin bekçileri olarak kabul edilmiştir. Laktobasillerin, örneğin patojenik mikroorganizmaların in vitro büyümesini inhibe ettiği gösterilmiştir. Bacteroides fragilis, Escherichia coli, Gardnerella vaginalis, <i id="mwNw">Mobiluncus</i> spp., Neisseria gonorrhoeae, Peptostreptococcus anaerobius, Prevotella bivia ve Staphylococcus aureus . Genel olarak bunun esas olarak laktik asidin etkisiyle elde edildiği kabul edilmektedir. 6 7 8 9 Ayrıca, laktobasiller normalde vajinal epitel hücrelerine yapışarak patojenik türlerce vajinanın uzun süreli kolonizasyonunu önlemeye yardımcı olur. Bu genellikle patojenlerin vajinal epitelyuma bulaşmasını azaltır. 10

Laktik asit üretimi ve vajinal epitele yapışma rekabetinin yanı sıra, diğer antagonistik mekanizmalar arasında hidrojen peroksit (geniş spektrumlu bir antimikrobiyal) ve bakteriyosinler (hedefe özgü antimikrobiyaller) üretimi yer alır. 11 12

pH ve laktik asit

Düşük pH genellikle vajinal mikrofloranın bileşimini kontrol eden ana mekanizma olarak kabul edilir. Laktobasil tarafından üretilen laktik asidin vajinal asitliğe katkıda bulunmasına rağmen, düşük vajinal pH'ın birincil kaynağı olduğu hala kanıtlanmamıştır, ancak çoğu laktobasilin en iyi pH < 3,5'te geliştiği gerçeği devam etmektedir. 13 14 15 Normal vajinal pH'ın 3,8 ila 4,4 aralığında 4,5'in altında olduğu kabul edilir. 16

Hidrojen peroksit

Halk arasında oksijenli su olarak bilinir. Hidrojen peroksit (H <sub>2</sub> O <sub>2</sub> ) üretimi, bakteri antagonizması için iyi bilinen bir mekanizmadır 17 18 19 doğrudan etkileşim veya insan miyeloperoksidaz yoluyla mikroorganizmaların büyümesini inhibe eder. 20 21 22 Hidrojen peroksit üreten laktobasillerin HIV-1, herpes simpleks virüs tip 2 (HSV-2), Trichomonas vaginalis, G. vaginalis, P. bivia ve E. coli'yi etkisiz hale getirdiği gösterilmiştir. O'Hanlon 23 ve Baeten 24, sağlıklı bir vajinal ekosistemdeki Lactobacillus türlerinin %96'sının <sub>H2O2</sub> ürettiğini bulmuşlardır <sub>(</sub> L. jensenii ve L. vaginalis en yüksek <sub>H202</sub> düzeylerini üretir), [ <sub>9</sub> 25 26 oysa BV'li kadınlardan <sub>geri</sub> kazanılan laktobasillerin sadece %6'sı <sub>H2O2</sub> üretmiştir. 27 Bununla uyumlu olarak, en sık bozulmuş vajinal mikroflora ile ilişkilendirilen L. iners, 28 29 zayıf bir <sub>H2O2</sub> <sub>üreticisidir</sub> . 30 31 H <sub>2</sub> O <sub>2</sub> üreten laktobasillerin vajinal kolonizasyonu, bakteriyel vajinoz (BV) oluşumunda bir azalma ile ilişkilendirilmiştir. 32 Ancak, daha yakın zamanda O'Hanlon ve ark. 33, servikovajinal sıvı ve semenin önemli bir <sub>H2O2</sub> bloke etme aktivitesine sahip olduğunu gösterdiler ve daha sonra 34, 100 <sub>μM'nin</sub> altındaki fizyolojik <sub>H202</sub> konsantrasyonlarının, test edilen 17 BV ile ilişkili bakterinin hiçbirini inaktive etmediğini gösterdiler, Örneğin A. vajinae, G. vajinalis, <i id="mwrw">Mobiluncus</i> spp., P. bivia, P. corporis, Mycoplasma hominis, insan miyeloperoksidaz varlığında bile, H <sub>2</sub> O <sub>2'</sub>nin mikrobisid aktivitesini arttırdığı bilinmektedir . 35 Eksojen H <sub>2</sub> O <sub>2</sub>'nin yalnızca suprafizyolojik konsantrasyonları (% 0,34 w/v, 100 mM), BV ile ilişkili bakterileri etkisiz hale getirmek için yeterliydi; bu konsantrasyonda vajinal laktobasilleri ( L. Crispatus, L. gasseri, L. iners ve L. jensenii ) daha güçlü bir şekilde etkisiz hale getirdi. 100  mM konsantrasyon H202, laktobasillerin optimal aerobik, düşük antioksidan koşullar altında bile üretebildiğinden yaklaşık <sub>50</sub> kat daha yüksektir ve in vivo olarak tahmin edilen H202 konsantrasyonundan yaklaşık 5.000 kat daha yüksektir. Daha da dikkat çekici olan, sadece %1 vajinal sıvı eklenmesinin 1M H202 mikrobisidal aktiviteyi bloke etmesidir. <sub>.</sub> Muhtemel açıklamalar servikovajinal sıvı ve semenin H <sub>2</sub> O <sub>2</sub> ile reaksiyona girme ve inaktive etme potansiyeline sahip proteinler, glikoproteinler, polisakkaritler, lipitler ve diğer moleküller içermesi olabilir. Ek olarak, vajina çoğu zaman hipoksiktir, halbuki laktobasiller hidrojen peroksit üretmek için oksijene ihtiyaç duyar. Bakterileri toksik H <sub>2</sub> O <sub>2</sub>'ye karşı koruyan katalazın laktobasillerde bulunmaması da dikkat çekicidir 36 37 ve bu nedenle kendi H <sub>2</sub> O <sub>2</sub> üretimlerine karşı korumasız olacaklardır. Buna karşılık, optimal anaerobik büyüme koşulları altında, fizyolojik laktik asit konsantrasyonları, vajinal laktobasili etkilemeden BV ile ilişkili patojenleri etkisiz hale getirdi. 38 39 Özetle, laktobasillerin hidrojen peroksit üretimi, laktobasillerin sağladığı kolonizasyon direncine katkıda bulunan önemli bir antimikrobiyal bileşen olarak kabul edilmesine rağmen 40 41 ve H<sub>2</sub> O <sub>2</sub> üreten laktobasiller arasında bir bağlantı var gibi görünse de ve normal vajinal mikroflora, son veriler H <sub>2</sub> O <sub>2</sub> için bu rolü desteklememektedir. 42 43

Bakteriyosinler

Vajinal laktobasiller, antimikrobiyal peptidler, yani laktosin 160 ve crispasin gibi bakteriyosinler üretir. 44 Birçok çalışma, bakteriyosinlerin aktivitesinin düşük pH ile desteklendiğini göstermiştir.

Vajinal Lactobacillus tarafından üretilen inhibitör maddeler, organik asitler, bakteriyosinler ve hidrojen peroksit ile vajinal mikrobiyotanın korunmasında birincil faktördür. Bunlar, patojenlerin neden olduğu enfeksiyona karşı sinerjistik olarak hareket eder. Tüm Lactobacillus spp. ve bir Lactobacillus türü içindeki tüm suşlar 3 mekanizmanın tümünü sergilemez. 45 Lactobacillus türleri premenopozal kadınlarda farklılık gösterir, yani L. crispatus, L. jensenii, L. iners, L. gasseri (ve muhtemelen L. vajinalis ), kültür bağlı ve kültürden bağımsız tekniklerle değerlendirildiği şekliyle. 46 47 48 49 Vajinal laktobasillerin belirgin bir vajinotropizm sergiledikleri ve pililerinin vajinal epitel hücrelerinin reseptörlerine bağlanmak için ligand görevi gördüğü gösterilmiştir. Sınırlı sayıda Lactobacillus spp. insan vajinasında bulunan dikkat çekicidir, bu da belirli organizmaları seçen konakçı faktörlerin olması, bu türlerin vajinayı başarılı bir şekilde kolonize etmelerine izin veren alışılmadık özelliklere sahip olması veya her ikisinin birden olması olasılığına yol açar. 50 Bununla birlikte, vajinotropizm, yalnızca sağlıklı bir vajina anlamına gelen bu seçilmiş laktobasil grubu için değil, aynı zamanda BV ile ilişkili bakteri türleri için de geçerlidir. 51 İnsan genital ve bağırsak ekonisinde tespit edilen mikrobiyota, konakçılarının dışında büyümüyor gibi görünmektedir ve muhtemelen bulaşma için ebeveynler ve çocukları arasındaki yakın temasa dayanmaktadır 52, örneğin, genital mikrofloranın anneden yenidoğana bulaşması, büyük ihtimalle ayrıca cilt, ağız boşluğu, nazofarenks ve dışkı dahil olmak üzere bebeğin vücuduna homojen bir şekilde dağılmış bağırsak mikroflorası ile. 53

Diğer mikrobiyota

Laktobasillerin hakim olduğu sağlıklı, normal vajinal mikrobiyota, bazı etnik gruplar arasında farklılık gösterebilir. Patojenik olmayan vajinal türler, bazı kadınların normal mikrobiyotasının bir parçasıdır. 54 55 Çeşitli araştırmalar, sağlıklı asemptomatik kadınların (özellikle siyah ve Hispanik kadınların) önemli bir oranının (%7-33) 56 vajinada kayda değer sayıda Lactobacillus türünden yoksun olduğunu 57 58 ve bunun yerine diğer laktik asit üreten bakterilerden oluşur, yani Atopobium, Leptotrichia, Leuconostoc, Megasphaera, Pediococcus, Streptococcus ve Weissella cinslerinden türler; vajinal bir mikrobiyotaya sahip olduğunu göstermiştir. 59 60 61 Tüm etnik popülasyonlar, laktik asit üreten bakteriler içeren vajinal mikroflora topluluklarına sahiptir . 62 63 Bu, tüm toplulukların eşit derecede dayanıklı olmayabileceği anlamına gelir, bu nedenle vajinal bir topluluğun esnekliği düşükse, bu toplulukların yapısındaki geçici değişiklikler, adet görme, cinsel ilişki, duş ve kontraseptif uygulamalar dahil olmak üzere çeşitli rahatsızlıklara tepki olarak daha kolay değişimler - buzulmalar meydana gelebilir. Mikrobiyal toplulukların yapısındaki ve bileşimindeki bu farklılıklar, bu ırk gruplarındaki kadınların BV ve çeşitli vajinal enfeksiyonlara duyarlılığındaki iyi bilinen farklılıkların temelini oluşturabilir. 64 65 66 Vajinal mikrofloranın bozulmasına ve diğer türler tarafından laktik asit üretilmesine rağmen, 67 vajinal pH ve asit üretimi normal vajinal mikrobiyota ile oluşturur. Hamilelik sırasında pH daha da düşer. 68

Diğer vajinal bakteri türleri

Gram pozitif koklar gibi diğer bakteri türleri vajinada sıklıkla bulunur: Atopobium vaginae, <i id="mwAVQ">Peptostreptococcus</i> spp., Staphylococcus spp., Streptococcus spp. ve Bacteroides spp., <i id="mwAVw">Fusobacterium</i> spp., Gardnerella vaginalis, Mobiluncus, <i id="mwAWI">Prevotella</i> spp. ve Escherichia coli gibi gram-negatif enterik organizmalar . 69 70 Mycoplasma ve Ureaplasma sıklıkla vajinada bulunur. Zorunlu ve fakültatif anaerobik bakterilerin bazıları BV ile ilişkilidir. 71

Gebelik

Tampon kullanımının vajinal flora üzerindeki etkisi tartışılmaktadır, ancak tampon uygulamasının bakteri varlığının dengesini önemli ölçüde değiştirmediği görülmektedir. 72 Gebelik, tür/cins çeşitliliğinde azalma ile mikrobiyotayı değiştirir. 73

Hastalık önleme

Sağlıklı bir vajinal mikrobiyom, Gardnerella vaginalis gibi yaygın patojenlerin büyümesi için elverişsiz olan asidik bir pH (< 4,5) sağlayarak bakteriyel vajinoz, maya enfeksiyonları ve diğer olası sorunların önlenmesine yardımcı olur. Sağlıklı bir vajinal mikrobiyomda bulunan laktobasiller, aksi takdirde patojenik organizmalar tarafından sömürü için mevcut olacak olan ekolojik nişi de işgal eder. Ancak zararlı bakteriler veya bakterilerdeki dengesizlik enfeksiyona neden olabilir. 74

Bakteriyel vajinoz, Gardnerella vaginalis ve Peptostreptococcus anaerobius 75 varlığı ve sağlıklı vajinal mikrobiyotayı oluşturan Lactobacillus türlerinin sayısındaki azalma ile ilişkilidir. 76 77 78 79

<big>Östrojen</big>

Laktobasiller östrojen bağımlı bakterilerdir. Tamamı laktik asit (D ve/veya L- laktik asit) üretmektedir, menopoz gibi dönemlerde östrojen eksikliği belirginleştikçe klasik faydalı formda olan laktobasillerin vajinal floradaki dominansı kaybolmaktadır. Bu yoksunluk belirginleştikçe rektal laktobasiller vajinayı domine etmeye başlayabilirler. Bu tür rektal kaynaklı laktobasillerin dominansının artmasıda buna uyumlu diğer patojen mikroorganizmaların eşilk etmesine sebep verebilmektedir.

Araştırma

Araştırmalar, vajinada lakto-basil baskın bakteri varlığının, cinsel yolla bulaşan enfeksiyon insidansının daha düşük olması ile ilişkili olduğunu bulmuştur. 80 81

Ayrıca bakınız

  • İnsan Mikrobiyomu Projesi
  • Laktik asit bakterisi
  • Kadınların alt üreme yollarının mikrobiyota türlerinin listesi
  • cilt florası
  • Gebelikte vajinal mikrobiyota

Kaynakça

Dış bağlantılar

Orijinal kaynak: vajinal flora. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Footnotes

  1. Strus, M., M. Malinowska, and P. B. Heczko. 2002. In vitro antagonistic effect of Lactobacillus on organisms associated with bacterial vaginosis. J. Reprod. Med. 47:41–46.

  2. <cite class="citation journal cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFTidburyLanghartWeidlingerStute2020">Tidbury, Fiona Damaris; Langhart, Anita; Weidlinger, Susanna; Stute, Petra (2020-10-06). "Non-antibiotic treatment of bacterial vaginosis—a systematic review". Archives of Gynecology and Obstetrics. Springer Science and Business Media LLC. 303 (1): 37–45. doi:10.1007/s00404-020-05821-x. ISSN [//www.worldcat.org/issn/0932-0067 0932-0067]. PMID [//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33025086 33025086]. S2CID 222149236.</cite>

  3. <cite class="citation journal cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFO'HanlonMoenchCone2011">O'Hanlon DE, Moench TR, Cone RA (July 2011). [//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3161885 "In vaginal fluid, bacteria associated with bacterial vaginosis can be suppressed with lactic acid but not hydrogen peroxide"]. BMC Infectious Diseases. 11: 200. doi:10.1186/1471-2334-11-200. PMC <span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible">[//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3161885 3161885]</span>. PMID [//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21771337 21771337].</cite>

  4. <cite class="citation journal cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMartínSuárez2010">Martín R, Suárez JE (January 2010). [//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2805228 "Biosynthesis and degradation of H2O2 by vaginal lactobacilli"]. Applied and Environmental Microbiology. 76 (2): 400–5. Bibcode:[https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/2010ApEnM..76..400M 2010ApEnM..76..400M]. doi:10.1128/AEM.01631-09. PMC <span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible">[//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2805228 2805228]</span>. PMID [//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19948869 19948869].</cite>

  5. <cite class="citation journal cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFAroutchevaGaritiSimonShott2001">Aroutcheva A, Gariti D, Simon M, Shott S, Faro J, Simoes JA, et al. (August 2001). "Defense factors of vaginal lactobacilli". American Journal of Obstetrics and Gynecology. 185 (2): 375–9. doi:10.1067/mob.2001.115867. PMID [//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11518895 11518895].</cite>

  6. <cite class="citation journal cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFAroutchevaGaritiSimonShott2001">Aroutcheva A, Gariti D, Simon M, Shott S, Faro J, Simoes JA, et al. (August 2001). "Defense factors of vaginal lactobacilli". American Journal of Obstetrics and Gynecology. 185 (2): 375–9. doi:10.1067/mob.2001.115867. PMID [//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11518895 11518895].</cite>

  7. <cite class="citation journal cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFVerhelstVerstraelenClaeysVerschraegen2005">Verhelst R, Verstraelen H, Claeys G, Verschraegen G, Van Simaey L, De Ganck C, et al. (October 2005). [//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1266370 "Comparison between Gram stain and culture for the characterization of vaginal microflora: definition of a distinct grade that resembles grade I microflora and revised categorization of grade I microflora"]. BMC Microbiology. 5: 61. doi:10.1186/1471-2180-5-61. PMC <span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible">[//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1266370 1266370]</span>. PMID [//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16225680 16225680].</cite>

  8. <cite class="citation journal cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFDe_BackerVerhelstVerstraelenAlqumber2007">De Backer E, Verhelst R, Verstraelen H, Alqumber MA, Burton JP, Tagg JR, et al. (December 2007). [//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2233628 "Quantitative determination by real-time PCR of four vaginal Lactobacillus species, Gardnerella vaginalis and Atopobium vaginae indicates an inverse relationship between L. gasseri and L. iners"]. BMC Microbiology. 7: 115. doi:10.1186/1471-2180-7-115. PMC <span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible">[//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2233628 2233628]</span>. PMID [//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18093311 18093311].</cite>

  9. <cite class="citation journal cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFAntonioHawesHillier1999">Antonio MA, Hawes SE, Hillier SL (December 1999). "The identification of vaginal Lactobacillus species and the demographic and microbiologic characteristics of women colonized by these species". The Journal of Infectious Diseases. 180 (6): 1950–6. doi:<span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible">10.1086/315109</span>. PMID [//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/10558952 10558952].</cite>

  10. <cite class="citation journal cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFVerhelstVerstraelenClaeysVerschraegen2005">Verhelst R, Verstraelen H, Claeys G, Verschraegen G, Van Simaey L, De Ganck C, et al. (October 2005). [//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1266370 "Comparison between Gram stain and culture for the characterization of vaginal microflora: definition of a distinct grade that resembles grade I microflora and revised categorization of grade I microflora"]. BMC Microbiology. 5: 61. doi:10.1186/1471-2180-5-61. PMC <span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible">[//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1266370 1266370]</span>. PMID [//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16225680 16225680].</cite>

  11. <cite class="citation journal cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFZhouBentSchneiderDavis2004">Zhou X, Bent SJ, Schneider MG, Davis CC, Islam MR, Forney LJ (August 2004). "Characterization of vaginal microbial communities in adult healthy women using cultivation-independent methods". Microbiology. 150 (Pt 8): 2565–2573. doi:10.1099/mic.0.26905-0. PMID [//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15289553 15289553].</cite>

  12. <cite class="citation journal cs1 cs1-prop-long-vol" data-ve-ignore="true" id="CITEREFRavelGajerAbdoSchneider2011">Ravel J, Gajer P, Abdo Z, Schneider GM, Koenig SS, McCulle SL, et al. (March 2011). [//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3063603 "Vaginal microbiome of reproductive-age women"]. Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 108 Suppl 1 (Supplement 1): 4680–7. Bibcode:[https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/2011PNAS..108.4680R 2011PNAS..108.4680R]. doi:<span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible">10.1073/pnas.1002611107</span>. PMC <span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible">[//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3063603 3063603]</span>. PMID [//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20534435 20534435].</cite>

  13. <cite class="citation journal cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFVerhelstVerstraelenClaeysVerschraegen2005">Verhelst R, Verstraelen H, Claeys G, Verschraegen G, Van Simaey L, De Ganck C, et al. (October 2005). [//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1266370 "Comparison between Gram stain and culture for the characterization of vaginal microflora: definition of a distinct grade that resembles grade I microflora and revised categorization of grade I microflora"]. BMC Microbiology. 5: 61. doi:10.1186/1471-2180-5-61. PMC <span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible">[//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1266370 1266370]</span>. PMID [//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16225680 16225680].</cite>

  14. <cite class="citation journal cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFDe_BackerVerhelstVerstraelenAlqumber2007">De Backer E, Verhelst R, Verstraelen H, Alqumber MA, Burton JP, Tagg JR, et al. (December 2007). [//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2233628 "Quantitative determination by real-time PCR of four vaginal Lactobacillus species, Gardnerella vaginalis and Atopobium vaginae indicates an inverse relationship between L. gasseri and L. iners"]. BMC Microbiology. 7: 115. doi:10.1186/1471-2180-7-115. PMC <span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible">[//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2233628 2233628]</span>. PMID [//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18093311 18093311].</cite>

  15. <cite class="citation journal cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFHummelenFernandesMacklaimDickson2010">Hummelen R, Fernandes AD, Macklaim JM, Dickson RJ, Changalucha J, Gloor GB, Reid G (August 2010). [//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2920804 "Deep sequencing of the vaginal microbiota of women with HIV"]. PLOS ONE. 5 (8): e12078. Bibcode:[https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/2010PLoSO...512078H 2010PLoSO...512078H]. doi:<span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible">10.1371/journal.pone.0012078</span>. PMC <span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible">[//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2920804 2920804]</span>. PMID [//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20711427 20711427].</cite>

  16. <cite class="citation journal cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSharmaTalClarkSegars2014">Sharma H, Tal R, Clark NA, Segars JH (January 2014). [//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4148456 "Microbiota and pelvic inflammatory disease"]. Seminars in Reproductive Medicine. 32 (1): 43–9. doi:10.1055/s-0033-1361822. PMC <span class="cs1-lock-free" title="Freely accessible">[//www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4148456 4148456]</span>. PMID [//pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24390920 24390920].</cite>

Kategoriler